als je een dierenliefhebber, milieuactivist en/of natuurbeschermer bent, dan heb je waarschijnlijk het hele scala van zookritiek gehoord. Ja, dieren horen thuis in het wild … maar wat gebeurt er als “het wild” verdwijnt?
laten we eerst een stapje terug doen en beginnen met een korte geschiedenis van dierentuinen…ze hebben een lange weg afgelegd van de menagerieën van het Victoriaanse tijdperk, die eerst ontworpen waren voor de wetenschappelijke studie van dieren, en toen snel opsteeg als een vorm van massaal publiek vermaak.:
pas eind jaren zeventig werd het idee om ruimte te creëren voor de behoeften van dieren tot werkelijkheid gemaakt. Tot dan toe had de modernistische beweging het ontwerp van dierentuinen beïnvloed, wat betekende dat ze ontworpen waren om functioneel te zijn. Op haar website, desigingzoos.com Zoological Planner Stacey Ludlum schrijft: “dit geloof, samen met de vooruitgang in de geneeskunde en het verlangen naar sterilisatie, creëerde Dierentuin tentoonstellingen die gemakkelijk werden afgespoten en regelmatig schoongemaakt. Dit betekende overal beton.”1
Blogger Sue Gilbert schrijft: “Dit was in London Zoo, op de beroemde Mappin terrassen…blijkbaar praktisch, het verstrekken van een stroomgebied voor water om het aquarium beneden te voeden, maar het was geen plek voor een ijsbeer. leven in wat leek op een betonnen put, waar ze moesten bakken zon met slechts een kleine, grijze poel voor hun comfort, die leek een slechte vervanging voor de Arctische Oceaan.”©Sue Gilbert 1972
het kostte Architect-geworden-Dierentuin directeur David Hancocks om een revolutie in dierenverblijven. Door het herinrichten van de gorilla kooien in habitat-geïnspireerd kasten, hij niet alleen veranderde de filosofie van de Woodland Park Zoo in Seattle, maar per ongeluk een nieuw model voor de moderne dierentuinen overal…Maar, zo legt hij uit, veranderen niet gemakkelijk: “Als een traditionele Dierentuin Directeur had gezien of gehoord hebben wat we aan het doen waren hij zou zijn gestopt met het” zegt hij, “ik had Zoo Bestuur vertel me het was dom, onverantwoord en onnodig…Als de gorilla ‘ s klom ze zou vallen en breken hun nek…We waren om hun gezondheid in gevaar.”Ondanks de kritiek ging het team van de Woodland Park Zoo door en al snel werd “landscape immersion” geboren. Dit viel mooi samen met de building animal rights movement. (U kunt de rest van David Hancocks interview hier horen.)
net zoals grotere maatschappelijke bewegingen het ontwerp van de dierentuin van het verleden beïnvloedden, zo beïnvloeden ze ook het ontwerp van de dierentuin van het heden en de toekomst. Momenteel, met onze focus op “de hersenen” (MRI-technologie etc) ontwerpen we nu dierentuinen die die focus weerspiegelen.
momenteel proberen dierentuinen mogelijkheden te creëren voor dieren om hun hersenen te gebruiken zoals ze in het wild zouden doen–zelfs als die mogelijkheden er niet uitzien als “het wild”. Een goed voorbeeld hiervan is het nieuwe trailsysteem van de Philadelphia Zoo, Zoo360, waarmee dieren de dierentuin boven het hoofd van de bezoeker kunnen verkennen. Dit campusbrede netwerk van doorkijkpaden verbindt vergelijkbare dierenhabitats, zodat dieren elkaars ruimtes kunnen gebruiken in een tijddelingssysteem. 2
Andy Baker, de Chief Operating Officer van de Philadelphia Zoo, zegt: “Dit kwam echt uit ons doel om de beste ervaringen voor dieren te creëren, en ik denk echt dat dit de manier waarop dieren onze Dierentuin ervaren opnieuw uitvinden…We zijn niet echt proberen om het wild opnieuw te creëren. We proberen om milieu-mogelijkheden te creëren, dus de mogelijkheden voor nieuwe zintuiglijke input, exploratie, bewegingsvrijheid … dezelfde functionele behoeften en mogelijkheden die dieren hebben in het wild, zonder dat ze de natuurlijke habitat opnieuw moeten creëren.”3
maar verder in de toekomst zien we misschien een model dat echt geïnspireerd is door de natuur en niet alleen het landschap of de activiteiten nabootst die dieren in het wild doen.
“Zootopia” is een concept dat de moderne dierentuin op zijn kop zet. De Givskud Zoo en Safaripark in Denemarken werkt samen met een architectenbureau om een dierentuin te creëren waarin de dieren vrij rondlopen en de mensen in kooien zitten–of in ieder geval in meer besloten ruimtes (veilig voor de dieren). Architect Bjarke Ingels zegt: “We hebben geprobeerd om alle sporen van menselijke architectuur te elimineren.”NPR meldt dat gebouwen moeten worden” gemaskeerd als glooiende heuvels en verborgen barrières in waterwegen vervangen zichtbare hekken en barricades”.4 het model is geà nspireerd op de snelle botsing van natuur en steden, of zoals Ingels het zacht uitdrukt :” het onderscheid tussen stad en natuur … vervaagt meer en more…It wordt relevanter om ervoor te zorgen dat de andere levensvormen daadwerkelijk met ons kunnen samenwonen.”
samenwonen is een heel belangrijk punt. Omdat mensen en wilde dieren tot voor kort gescheiden levens konden houden … maar naarmate steden en de menselijke bevolking groeien, hebben dieren het moeilijker om ruimte te vinden om te leven. In feite doen velen dat niet.
momenteel vervuilen we rivieren, kappen we bossen en verzuren we de oceaan sneller dan ons milieu-en de meeste dieren-kan bijhouden. De laatste editie van het WWF ‘ s Living Planet Report is verwoestend: sinds 1970 is 52% van alle wilde dieren op aarde uitgeroeid.
laat me herhalen dat: In de afgelopen 40 jaar is de helft van de wilde dieren op aarde uitgestorven.
Credit: Courtest of WWF International
toen The Guardian de directeur van de Zoological Society of London interviewde over dit rapport, zei hij: “als de helft van de dieren volgende week in de dierentuin van Londen zou sterven, zou het voorpaginanieuws zijn…maar het gebeurt in de natuur.”
de implicatie hier is dat de enorme schaal van wat we de planeet hebben aangedaan te moeilijk is voor de meeste mensen om te doorgronden–misschien weten ze het niet eens…maar in een kleinere, gecontroleerde omgeving, zoals de lokale dierentuin, mensen zorg. Julia Phillips, een medewerker van de dierentuin in Toronto, legt uit: “wanneer mensen een levend dier zien, hebben ze een verlangen en een passie om dat dier te beschermen.”Dierentuinen inspireren ons om meer te doen om de dieren die we zien te helpen.Wat veel mensen echter niet weten, zoals Phillips uitlegt, is dat “dierentuinen een zeer belangrijke rol spelen in het beschermen van soorten en het fungeren als verzekeringspopulaties voor soorten die er niet langer voor hen zijn in het wild…we kunnen ze uiteindelijk weer tot leven brengen, het is een soort Ark Van Noach in zekere zin.”In haar TED Talk gebruikt Gabriela Mastromonaco van de dierentuin in Toronto ook de analogie van “The arc” voor de moderne dierentuinen van vandaag, en stelt dat dierentuinen zorgen voor de overleving van bedreigde soorten die in het wild kunnen worden vrijgelaten nadat hun habitat is gestabiliseerd.Gabriela Mastromonaco is de conservator van reproductieve programma ’s in de dierentuin van Toronto, die hier in haar lab te zien is met een vloeibare stikstof’ dry shipper’, een enorme thermoskan die gebruikt wordt voor het transport van bevroren materiaal op 9 januari 2014.Gabriela Mastromonaco is de conservator van reproductieve programma ‘ s in de dierentuin van Toronto. Ze is hier in haar lab te zien met een vloeibare stikstof ‘dry shipper’, een enorme thermoskan die gebruikt wordt om diepvriesmateriaal te transporteren op 9 januari 2014. © Getty Images/David Cooper
In een video vrijgegeven die deze zomer De Dierentuin van Toronto laat zien dat ze een opslag van genetisch materiaal (bv. dierlijk sperma, eicellen, embryo ‘ s, enz.) in de tanks van vloeibare stikstof, waarin “er zijn kuddes bizons, trots van de leeuw, en allerlei soorten dieren die we hebben niet genoeg ruimte voor in de Dierentuin zelf, maar deze exemplaren passen perfect in de bevroren Zoo, en liggen te wachten om te helpen bevolken soorten als nodig is. We zijn toegewijd aan het uitvoeren van baanbrekend wetenschappelijk onderzoek dat uiteindelijk vele soorten zal redden die anders voor altijd van onze planeet zouden verdwijnen.”
in de toekomst kunnen de tentoonstellingen van dierentuinen en de manier waarop we met dieren omgaan, veranderen, maar de rol van dierentuinen in het behoud van dieren en waardevolle ecosystemen moet doorgaan en zelfs versnellen. Hopelijk kunnen we allemaal een rol spelen in de bescherming en het behoud van wat er over is van “het wild”.
PS u kunt meer lezen over de inspanningen van de dierentuin in Toronto in hun strategisch Plan.