welvaart heeft betrekking op de gemiddelde consumptie van elke persoon in de bevolking. Een gemeenschappelijke maatstaf voor het meten van de consumptie is het BBP per hoofd van de bevolking. Terwijl het BBP per hoofd van de bevolking de productie Meet, wordt vaak aangenomen dat de consumptie toeneemt wanneer de productie toeneemt. Het BBP per hoofd van de bevolking is de afgelopen eeuwen gestaag gegroeid en volgens de Formule I = PAT, de zogenaamde impactvergelijking, drijft de menselijke impact op het milieu op. De vergelijking I = PAT werd begin jaren zeventig voorgesteld en ontwikkeld door Ehrlich, Holdren en Commoner (Ehrlich and Holdren, 1971; Commoner, 1972). Het erkent dat de impact van een menselijke bevolking op het milieu kan worden beschouwd als het product van de omvang van de bevolking (P), haar rijkdom (A) en de milieuschade die wordt veroorzaakt door de technologieën die worden gebruikt om elke consumptie-eenheid te bevoorraden (T). Soms wordt, vanwege de moeilijkheid om A en T te schatten, het energieverbruik per hoofd van de bevolking gebruikt als surrogaat voor hun product. Sommigen stellen T gelijk aan de impact per eenheid van economische activiteit (Dietz en Rosa, 1994), en voor anderen is T een nogal vage categorie die alle bronnen van variatie behalve bevolking en welvaart omvat (Fischer-Kowalski en Amann, 2001).
alternatieven voor I = PAT
terwijl de I = PAT-vergelijking al snel als norm werd vastgesteld en door veel organisaties en individuele mensen werd gebruikt en aangehaald sindsdien zijn verschillende alternatieve formuleringen van de vergelijking voorgesteld.
Dietz and Rosa (1994) gaven een stochastische (probabilistische) herformulering van de effectvergelijking (STIRPAT – stochastische effecten door regressie op Bevolking, welvaart en technologie) die volgens hen de toepassing van statistische hulpmiddelen voor sociaal onderzoek op studies op I = PAT vergemakkelijkt. Schulze (2002) stelde voor de formule te wijzigen in I = PBAT, die de aandacht vestigt op ‘de vele gedragskeuzes die onmiddellijk beschikbaar zijn voor alle individuen’. Schulz wijst erop dat welvaart en technologie geen gedragsbeslissingen dicteren. Hij geeft het voorbeeld van een persoon die rijk is en alleen de meest efficiënte apparaten gebruikt, en wiens milieu-impact nog steeds zal afhangen van de vraag of de persoon is een losbandige consument.Willey (2000) merkte op dat consumptie wordt beïnvloed door levensstijl en organisatie. Een betere organisatie in rijke landen kan leiden tot een lagere consumptie per hoofd van de bevolking, maar in arme landen kan een betere organisatie leiden tot een enorme toename van de consumptie. Daarom stelde hij voor om de impactvergelijking te veranderen in I = PLOT (bevolking, levensstijl, organisatie, technologie).Fischer-Kowalski en Amann (2001) stellen dat bij het volledig begrijpen van de effectvergelijking rekening moet worden gehouden met de verscheidenheid van sociaal-economische systemen in verschillende landen en de effecten van globalisering en handel.
alle sociaal-economische systemen waarvoor de I = PAT-vraag kan worden gesteld, zijn niet alleen ingebed in natuurlijke omgevingen, maar ook in netwerken van sociale systemen waarmee zij interageren. De aard zelf van deze interactie lijkt van cruciaal belang voor hun prestaties op milieugebied (en natuurlijk ook voor hun economische prestaties), en dit is des te meer in het licht van de globalisering.Commoner, B. (1972) The Closing Circle: Nature, Man, and Technology, London: Jonathan Cape.Dietz, T. and Rosa, E. A. (1994) “Rethinking the environmental impacts of Population, Affluence and Technology”, Human Ecology Review, 1(2): 277-300.Ehrlich, P. R. and Holdren, J. P. (1971) “Impact of population growth”, Science, 171: 1212– 217.Fischer-Kowalski, M. and Amann, C. (2001) “Beyond IPAT and Kuznets curves: globalisation as a vital factor in analysing the environmental impact of socio-economic metabolism”, Population and Environment, 23(1): 7-47.
Schulze, P. C. (2002). I = PAT, Ecological Economics 40; 149-150.Willey, D. (2000) Some Hopes and Thoughts for the Future, Manchester: Optimum Population Trust.
voor verdere informatie:
Gaia Watch of the UK: I = PAT. Een inleiding: URL: http://www.populationgrowth-migration.info/essays/IPAT.html .
Gaia Watch of the UK: Populatie en Groeimigratie
zie ook Milieukuznets-Curve.
Deze woordenlijst is gebaseerd op bijdragen van Willi Haas, Simron Jit Singh en Annabella Musel
ejolt glossary editors: Hali Healy, Sylvia Lorek en Beatriz Rodríguez-Labajos